Cuộc thi sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Quảng Ngãi: Nơi ươm mầm tài năng sáng tạo trẻ

Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Quảng Ngãi lần thứ 5 do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật chủ trì, phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ; Sở Giáo dục và Đào tạo và Tỉnh đoàn Quảng Ngãi tổ chức.
Sau thời gian tuyên truyền, phát động, Cuộc thi đã nhận được 27 đề tài dự thi của 10 trường Trung học cơ sở và 08 trường THPT trên địa bàn tỉnh gởi tham gia dự thi đăng ký theo các lĩnh vực sau: Đồ dùng dành cho học tập: 03 đề tài; Phần mềm tin học: 02 đề tài; Sản phẩm thân thiện với môi trường: 06 đề tài; Các dụng cụ sinh hoạt gia đình và đồ chơi trẻ em: 07 đề tài; Các giải pháp kỹ thuật nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế: 9 đề tài. Ông Huỳnh Văn Tố, Phó Chủ tịch Thường trực Liên hiệp Hội, Phó Trưởng Ban tổ chức Cuộc thi cho biết: Do ảnh hưởng của dịch COVID 19 học sinh toàn tỉnh nghỉ học trong 2 đợt để phòng chống dịch cho nên số lượng đề tài tham dự Cuộc thi lần thứ 5 (2019-2020) có giảm sút (khoảng 50%) so với năm trước, tuy nhiên các mô hình, sản phẩm dự thi có chất lượng tăng lên so hơn lần trước. Hầu hết các ý tưởng của các em đều gắn liền với thực tiễn cuộc sống và học tập, phù hợp với điều kiện nghiên cứu trong trường học. Về hồ sơ dự thi thì đa số các đề tài đều có thiết minh, trình bày cụ thể, rõ ràng về quy trình kỹ thuật cũng như mô tả cấu tạo, quá trình lắp ráp, vận hành của mô hình, sản phẩm dự thi theo đúng thể lệ của Cuộc thi, đồng thời có kèm theo hình ảnh minh họa hoặc video clip thể hiện trực quan, đã chứng tỏ được tư duy sáng tạo, sự đầu tư nghiêm túc, công phu của các thí sinh. 
Dựa vào các tiêu chí đánh giá về tính sáng tạo, tính mới và khả năng ứng dụng cao trong cuộc sống, Hội đồng Giám khảo lĩnh vực  đã tổ chức đánh giá, chấm điểm và đề nghị xét giải thưởng các đề tài dự thi Cuộc thi Sáng tạo Thanh Thiếu niên Nhi đồng tỉnh lần thứ 5 (2019-2020).  Kết quả, đã có 22/27 đề tài đạt giải, trong đó có 01 giải Nhất, 03 giải Nhì, 08 giải Ba và 10 giải Khuyến khích và xét 12 đề tài tham dự Cuộc thi toàn quốc lần thứ 16 (2019-2020). 
Trong đó, nhiều đề tài được đánh giá cao về tính sáng tạo và khả năng ứng dụng vào thực tiễn cuộc sống, tiêu biểu như đề tài “Thiết kế pilot quang xúc tác” của em Nguyễn Vũ Quân và em Lê Anh Kiệt ở Trường THPT chuyên Lê Khiết. Pilot quang xúc tác của hai em gồm có 03 bộ phận chính: Tủ điều khiển có chức năng điều khiển các hoạt động của thiết bị. Bể chứa dung dịch cần xử lý và cụm trực tiếp xử lý là nơi xảy ra quá trình xử lý chất hữu cơ ô nhiễm. 
Hay đề tài “Thiết bị đo thân nhiệt không tiếp xúc và rửa tay sát khuẩn tự động” của hai em Võ Đức Huy và Đặng Lê Hiếu ở Trường THPT Trần Quốc Tuấn được hình thành từ thực tế dịch bệnh COVID 19, việc đo thân nhiệt trực tiếp bằng máy cầm tay có nguy cơ lây nhiễm cao vì tiếp xúc quá gần. Với thiết bị đo thân nhiệt không tiếp xúc và rửa tay sát khuẩn tự động này, sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm chéo từ bệnh nhân đối với nhân viên y tế trong quá trình đo thân nhiệt đồng thời tiết kiệm được thời gian, công sức cũng như nhân lực. 
Tiếp cận về xu hướng trong thời đại công nghệ 4.0, để đáp ứng việc nhập nội dung văn bản vào máy tính dễ dàng đối với tất cả mọi người, đặc biệt đối với những người lớn tuổi, người có trình độ tin học hạn chế hoặc không may mắn bị khuyết tật, em Lê Nguyễn Minh Châu, học sinh Trường THPT số 1 Đức Phổ đã thực hiện đề tài “Phần mềm nhập liệu bằng giọng nói”, sử dụng ngôn ngữ lập trình Python, là một ngôn ngữ lập trình mới, chuyển đổi từ giọng nói sang văn bản, xử lí, nhận dạng các lệnh và dấu câu và in dữ liệu ra tập tin văn bản. Với tính năng hữu dụng, đề tài “Phần mềm nhập liệu bằng giọng nói” của em đã xuất sắc giành giải Nhì Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng toàn quốc lần thứ 16.
Ông Lê Văn Vin, Phó Bí thư Tỉnh đoàn, Phó Trưởng ban Ban Tổ chức Cuộc thi cho biết: Qua Cuộc thi lần này, tôi đánh giá rất cao về các ý tưởng cũng như tính sáng tạo của các đề tài dự thi. Hầu hết các đề tài của các em đều xuất phát từ những vấn đề bức xúc, nổi cộm trong thực tiễn nên nhiều mô hình, sản phẩm của các em rất hữu ích và thiết thực. Những đề tài đạt giải cao trong cuộc thi lần này, chúng tôi đề xuất với Ban Bí thư Trung ương Đoàn tặng huy hiệu tuổi trẻ sáng tạo dành cho các em nhằm khuyến khích  sự đam mê sáng tạo trong đoàn viên thanh niên…
Cuộc thi Sáng tạo Thanh Thiếu niên Nhi đồng tỉnh lần thứ 5 năm 2020 được tổ chức thành công đã góp phần khơi dậy khả năng sáng tạo của thanh thiếu niên, nhi đồng; là sân chơi bổ ích để gắn lý thuyết với thực tiễn. Qua đó, phát hiện những tài năng trẻ để bồi dưỡng, đào tạo trở thành các nhà khoa học trong tương lai, góp phần thúc đẩy hoạt động khoa học công nghệ của tỉnh nhà.

Theo Bản tin KH&CN số 06-2020.