Nghị định 118/2025/NĐ-CP: Đột phá trong cải cách thủ tục hành chính, hướng tới Chính phủ số

Ngày 09/6/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 118/2025/NĐ-CP, thay thế Nghị định 61/2018/NĐ-CP, nhằm nâng cao hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông, phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp trong giai đoạn chuyển đổi số mạnh mẽ.

Nghị định này ra đời dựa trên cơ sở chính trị, pháp lý vững chắc, bao gồm các Kết luận của Bộ Chính trị về sắp xếp đơn vị hành chính và mô hình chính quyền địa phương, Nghị quyết số 57-NQ/TW về đổi mới toàn diện việc giải quyết TTHC, cùng với các Thông báo kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm về mục tiêu 100% TTHC không phụ thuộc địa giới hành chính trong năm 2025 và xây dựng Cổng Dịch vụ công Quốc gia thành điểm "một cửa số" duy nhất từ ngày 01/7/2025.

Nghị định 118/2025/NĐ-CP kế thừa những quy định hợp lý từ Nghị định số 61/2018/NĐ-CP và bổ sung nhiều điểm mới mang tính đột phá, tập trung vào các trụ cột chính:

1. Tái cấu trúc Bộ phận Một cửa và Trung tâm Phục vụ Hành chính công:

Điểm đáng chú ý đầu tiên là việc sửa đổi, bổ sung quy định liên quan đến tổ chức, hoạt động của Trung tâm Phục vụ Hành chính công cấp tỉnh và cấp xã, đồng thời bãi bỏ quy định về Bộ phận Một cửa cấp huyện. Điều này nhằm tinh gọn bộ máy, phù hợp với định hướng xây dựng mô hình chính quyền địa phương 02 cấp (cấp tỉnh và cấp xã).

Trung tâm Phục vụ Hành chính công cấp tỉnh: Được thành lập trực thuộc Văn phòng Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, trên cơ sở sáp nhập Trung tâm Phục vụ Hành chính công cấp tỉnh và Phòng Kiểm soát thủ tục hành chính. Nhiệm vụ của Trung tâm cấp tỉnh được mở rộng, bao gồm hướng dẫn, theo dõi, đôn đốc, kiểm tra công tác kiểm soát TTHC; tổ chức triển khai cải cách TTHC; có ý kiến đối với dự thảo văn bản quy phạm pháp luật; kiểm soát chất lượng công bố, công khai và cung cấp TTHC trên môi trường điện tử; nghiên cứu, đề xuất sáng kiến cải cách; tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị; tham gia quản lý, vận hành Cơ sở dữ liệu quốc gia về TTHC và Cổng Dịch vụ công Quốc gia.

Trung tâm Phục vụ Hành chính công cấp xã: Trực thuộc UBND cấp xã, có con dấu và tài khoản riêng, thay thế cho Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả trước đây. Trung tâm cấp xã sẽ tiếp nhận, số hóa, trả kết quả giải quyết TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông và kiểm soát TTHC theo thẩm quyền. UBND cấp xã sẽ quyết định số lượng các điểm tiếp nhận và trả kết quả giải quyết TTHC của Trung tâm cấp xã.

2. Thực hiện thủ tục hành chính không phụ thuộc địa giới hành chính:

Nghị định điều chỉnh các quy định về việc tiếp nhận, xử lý hồ sơ, trả kết quả giải quyết TTHC để đảm bảo việc thực hiện TTHC không phụ thuộc vào địa giới hành chính trong phạm vi cấp tỉnh. Người dân có thể lựa chọn nộp hồ sơ và nhận kết quả tại bất kỳ Trung tâm Phục vụ Hành chính công cấp tỉnh hoặc cấp xã nào. Điều này là một bước tiến lớn nhằm tạo thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp, giảm thiểu thời gian và chi phí đi lại.

3. Cổng Dịch vụ công Quốc gia trở thành điểm "một cửa số" duy nhất:

Cổng Dịch vụ công Quốc gia (dichvucong.gov.vn) sẽ được xây dựng để trở thành điểm "một cửa số" tập trung, duy nhất phục vụ người dân và doanh nghiệp. Lộ trình cụ thể là đóng giao diện Cổng Dịch vụ công cấp tỉnh từ ngày 01/7/2025 và Cổng Dịch vụ công cấp bộ chậm nhất đến hết tháng 02/2026. Các Hệ thống thông tin giải quyết TTHC của các bộ, ngành, địa phương sẽ kết nối thông suốt với Cổng Dịch vụ công Quốc gia, cho phép người dân, doanh nghiệp nộp hồ sơ trực tuyến mọi lúc, mọi nơi. Việc này không làm thay đổi thẩm quyền tiếp nhận, giải quyết TTHC của bộ, ngành, địa phương, mà chỉ tập trung điểm truy cập duy nhất, giúp tránh lừa đảo qua các trang web giả mạo.

4. Mở rộng đối tượng tham gia cung ứng dịch vụ hỗ trợ:

Nghị định 118/2025/NĐ-CP mở rộng nhóm đối tượng tham gia cung ứng dịch vụ hỗ trợ các công việc tại Bộ phận Một cửa. Bên cạnh các doanh nghiệp bưu chính công ích, các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ khác có thể ký hợp đồng cung cấp dịch vụ thông qua đấu thầu. Điều này nhằm thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh, nâng cao chất lượng dịch vụ, giảm gánh nặng chi phí cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời giải quyết các vấn đề liên quan đến nhân sự tại Bộ phận Một cửa trong thời gian qua.

Nghị định số 118/2025/NĐ-CP thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của Chính phủ trong việc cải cách hành chính, xây dựng một nền hành chính phục vụ, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm. Với những điểm mới nổi bật này, Nghị định hứa hẹn sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong bối cảnh chính quyền địa phương 02 cấp.